czwartek, 29 maja 2014

Historia Naszej Małej ojczyzny

Pochodzenie nazwy miasta Reska nie jest do końca wyjaśnione. Wg jednej teorii ma ona pochodzić od starosłowiańskiego słowa „reż” oznaczającego żyto. Z drugiej strony, w zapiskach istnieje wzmianka, że w XIV wieku miasto nazywało się tak samo jak przepływająca przez nie rzeka, Rega. W późniejszym okresie powstała niemiecka nazwa Regenwalde, używana do 1945 roku, która w wolnym tłumaczeniu oznacza Reski Las. Początki historii Reska sięgają okresu wczesnego średniowiecza. Już w XI wieku istniał w tym miejscu gród słowiański, wokół którego rozwinęła się handlowo-rzemieślnicza osada przygrodowa. Kontynuację grodu stanowił zamek wzniesiony w XIII wieku przez Jakuba Borka, syna kasztelana kołobrzeskiego. Pierwsza wzmianka o osadzie pochodziła z 1255 roku, kiedy to znajdowała się ona w posiadaniu dwóch rodów: Borków i Vidantów. 



Resko otrzymało lubeckie prawa miejskie przed 1288 rokiem, a podstawą rozwoju miasta było rolnictwo i częściowo rzemiosło, takie jak kowalstwo, młynarstwo i krawiectwo. W 1441 roku książę pomorski Eryk I przekazał pozostałą część miasta rodowi Borków i na długie lata, bo aż do roku 1808 Resko stało się prywatnym miastem tej rodziny. W 1630 roku wojska cesarskie spaliły i zniszczyły miasto, a od 1648 roku Resko na mocy pokoju westfalskiego przeszło pod władanie Brandenburgii. Klęskę miastu przyniósł rok 1714, kiedy to w ogromnym pożarze spłonęła większa część zabudowy miasta; ocalało tylko 11 domów i kościół. Podczas wojny siedmioletniej Resko zostało zajęte przez wojska rosyjskie, które okupowały je przez kilka kolejnych lat; spalony został wówczas ratusz i znajdujące się w nim archiwum rodu Borków. Z tego też okresu pochodzą pierwsze wzmianki o ratuszu w Resku. W roku 1774 w miejscu zniszczonego XV-wiecznego zamku Borkowie wybudowali nową siedzibę mieszkalną, ryglowy dwór na majdanie zamkowym otoczonym murami, który jednak rozebrano w 1826 roku. W roku 1794 w mieście było 185 budynków krytych dachówką i 1 kryty strzechą; a także tartak, olejarnia, młyn wodny, garbarnia, folusz oraz 74 stodoły. Liczba mieszkańców wynosiła 737, w tym było 14 gorzelników, 10 piwowarów, 8 piekarzy, 8 kowali, 5 stolarzy, 3 garncarzy, 22 szewców oraz przedstawiciele innych rzemiosł, takich jak murarz, kołodziej, rzeźnik, cieśla. W roku 1808 weszła w życie ustawa o prawach miejskich, która pozwoliła na uniezależnienie miejskiego samorządu od rodu Borków. Grunty w obrębie miasta należące do Borków na początku XIX wieku przeszły na własność rodziny von Perponcher z Żerzyna. Większe ożywienie gospodarcze miało miejsce dopiero w XVIII wieku, a w 1843 roku założono młyn parowy i fabrykę maszyn rolniczych Karola Sprenglera, w miejscu starszej fabryki jedwabiu. Sprengler założył także szkołę rolniczą w Resku, a w sąsiedztwie fabryki, przy ulicy Jedności Narodowej postawiono obelisk poświęcony jego pamięci. W 1892 roku powstała stacja kolejowa na linii Wyszogóra-Kołobrzeg, a w kolejnych latach Resko uzyskało połączenia kolejowe z kolejnymi miastami, Łobzem (Labes) i Świdwinem (Schivelbein). W czasie II wojny światowej miasto zostało silnie zniszczone. W 1945 roku zajęły je wojska radzieckie, a następnie Resko zostało przekazane Polsce. 


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz